Dit zijn 3 verschillende tijds filters en zullen ook afzonderlijk toegelicht worden.
Bij tijdsoriëntatie wordt gekeken of je in het verleden heden of toekomst denkt. Een bijzonder aspect van tijdsoriëntatie is dat vaak maar in 1 of max 2 tijds oriëntaties gedacht wordt en de ander geheel verdrongen is. Tijdsoriëntatie is onder te verdelen in:
Verleden
Personen met een tijdsoriëntatie naar het verleden zullen een relatie leggen tussen de ervaringen van nu met die uit het verleden. In extreem kunnen ze zelfs vastzitten in het verleden en het hier en nu niet meer ervaren. Personen met een tijdsoriëntatie naar het verleden zijn vaak te vinden onder de conservatieven.
Heden
Personen met een tijdsoriëntatie naar het verleden vooral gericht op het hier en nu. Ze kunnen minder verbonden zijn met het verleden en daardoor geen gebruik maken van de leermomenten uit het verleden of zijn minder verbonden met de toekomst en daardoor moeite hebben met het stellen van doelen. Personen met een tijdsoriëntatie naar het heden zijn meestal de doeners onder ons.
Toekomst
Personen met een tijds oriëntatie naar de toekomst zijn vooral gericht op nieuwe ideeën en perspectieven. Dit komt vaak voor bij de filosofen.
Tijdloos
Personen met een tijdsloze tijdsorientatie leven meestal buiten de tijd en hebben geen relatie met het verleden, heden of de toekomst en komt vaak voor bij de wetenschappers.
Om nu te herkennen wat de tijdsorientatie is zou je een paar specifieke vragen kunnen stellen of op het taalgebruik/gedrag kunnen letten. Om dit nu te kunnen herkennen zijn er de volgende items:
Voor tijdsorientatie is er geen specifieke vraag en zul je op het taalgebruik moeten letten.
Om achter de tijdsorientatie te komen moet je letten op het volgende taalgebruik:
Verleden
Personen met een tijdsorientatie in het verleden hebben gebruiken woorden als
Heden
Personen met een tijdsorientatie in het heden hebben gebruiken woorden als
Toekomst
Personen met een tijdsorientatie in de toekomst hebben gebruiken woorden als
Tijdloos
Personen met een tijdsorientatie tijdloos hebben gebruiken geen tijdswoorden.
Het gedrag is te herkennen aan de referentie die gebruikt wordt voor de beleving van alles
Verleden
Deze personen evalueren het heden aan de hand van het verleden en meten de toekomst af aan aan de ervaringen uit het verleden. Als er een beslissing gemaakt moet worden zal dat altijd gerefereerd zijn aan eerdere ervaringen.
Heden
Deze personen leven in het nu en zullen zich niet bekommeren om wat gebeurd is of wat de toekomst brengen zal. De personen met deze tijdsorientatie zijn meestal de doeners.
Toekomst
Deze pesonen leven in de toekomst en het heden wordt geregeerd door de toekomst.
Tijdloos
Deze personen leven buiten de tijd en hun perceptie heeft geen relatie met verleden, heden of toekomst.
Om de mensen aan te kunnen spreken in hun tijdsorientatie zou je de volgende uitspraken, woorden, methoden kunnen gebruiken:
Verleden
Bij personen met een tijdsorientatie in het verleden zou je volgende woorden kunnen gebruikken
Heden
Bij personen met een tijdsorientatie in het heden hebben zou je de volgende woorden kunnenn gebruiken
Toekomst
Bij personen met een tijdsorientatie in de toekomst hebben zou je de volgende woorden kunnenn gebruiken
Tijdloos
Bij personen met een tijdsorientatie tijdloos zijn er geen tijdswoorden.
Verleden | Heden | Toekomst | Tijdloos |
Aandacht voor het verleden Wat was Kijkt naar het heden door de bril van het verleden geen kontact met de toekomst Geniet na |
Aandacht voor het nu Wat is Bezig wat zich hier en nu aandient weinig contact met het verleden of toekomst Geniet nu |
Aandacht voor de toekomst wat zal zijn De toekomst regeert het heden Weinig zicht op het verleden of heden Verheugd zich op |
Geen aandacht voor tijd weinig contact met het verleden, heden of toekomst |
Met tijdsordening wordt het verschil bedoeld hoe tijd beleefd wordt. Er zijn twee kenmerken te herkennen.
In-Time
Personen met een In-Time tijds ordening beleven de tijd geassocieerd waarbij de tijdslijn , verleden, heden en toekomst, door de persoon heen gaat. De tijdslijn gaat door de persoon heen waarbij bijvoorbeeld het verleden zich acter de persoon bevindt en het heden voor zich. In time is typerend voor de oosterse cultuur.
Through-Time
Personen met een Through-Time tijds ordening beleven de tijd gedissocieerd. De tijdslijn gaat buiten de persoon om en een voorbeeld is dat het verleden links en de toekomst rechts ttaat voor deze persoon. Deze personen staat buiten het heden en is in continu contact met het verleden en de toekomst. Through time is typerend voor de westerse cultuur
Om nu te herkennen wat de tijdsordening is zou je een paar specifieke vragen kunnen stellen of op het taalgebruik/gedrag kunnen letten. Om dit nu te kunnen herkennen zijn er de volgende items:
Om achter de tijdsordening te komen zou je de volgende vraag kunnen stellen.
Hiermee proberen we erachter te komen hoe de herinneringen geordend zijn in relatie tot tijd.
Een andere vraag zou kunnen zijn:
In het taalgebruik is af te leiden of de persoon in of through time is
In Time
Personen met een in time tijdsordening gebruiken omdat ze in het nu leven de volgende uitspraken
Through Time
Through time is het meest typerend voor onze westerse cultuur waarbij ze zich bijvoorbeeld keurig aan de afspraken houden. Ze gebruiken dan ook:
De tijdsordening is ook in het gedrag te vinden
In Time
Personen met een in time tijdsordening leven in het nu, laten het verleden achter zich en heeft de toekomst voor zich. Door helemaal in het nu aanwezig te zijn verliezen deze personen het zicht op de toekomst. Omdat de tijdsduur niet waargenomen wordt kan het zijn dat ze te laat op afspraken komen. Deadlines afspraken en tijdsplanning zijn niet belangrijk voor ze.
Through Time
Voor deze personen is tijd belangrijk en zullen zich aan afspraken houden en verwachten dit ook van de ander. In extremo is het soms moeilijk hun aandacht vast te houden, in gedachte zijn al bezig met hun volgende afspraak.
Om de communicatie naar personen met een in of through time tijdsordening zo optimaal te laten velopen is het het beste om ook dezelfde tijdsordening te gebruiken als de ander. mogelijkheden zijn:
In Time
Gebruik bij personen met een in time tijdsordening de volgende uitspraken:
Through Time
Gebruik bij personen met een Through time tijdsordening de volgende uitspraken:
In Time | Through Time |
Focust makkelijk op het moment Tijd is nu Tijd is flexibel verliest zich in de tijd |
Bewust van tijdpad Denkt in tijd Tijdschema's zijn belangrijk Moeilijk om in het moment te leven |
Met tijdsbenadering wordt de manier beschreven hoe we toegang krijgen tot herinneringen. Er zijn twee manieren hoe die toegang verkregen wordt.
Geordend
Personen met een geordende tijdsbenadering hebben een ordening in de herinneringen aangebracht en gaan vanuit het heden terug naar het verleden.
Willekeurig
Personen met een willekeurige tijdsbenadering kunnen elk moment direct terug naar een herinering.