Proactief
Personen die proactief zijn nemen het iniatief en houden van nieuwe dingen, uitdagingen en nemen graag risiko's. Proactieven personen creëren graag en geven vorm aan hun eigen leven. Proactief leidt tot doen.
Pro-reactief
Pro-reactieve personen kunnen context/situatie gebonden pro of reactie reageren.
Reactief
Personen die reactief zijn zullen afwachten voor ze tot actie overgaan en laten het iniatief aan anderen over. Zal nooit overhaast te werk gaan. Reactief leidt tot denken.
Inactief
Personen die inactief zijn niet in staat een iniatief te nemen. Inactievitetit kan gebonden zijn aan een bepaalde context of situatie. Inactiviteit kan voort komen uit tevredenheid of uit apathie.
Personen die bijvoorbeeld reactief zijn in eerste instantie kunnen best proactief worden als er een grens wordt overschreden.
Om nu te herkennen wat het actie nivo is zou je een paar specifieke vragen kunnen stellen of op het taalgebruik/gedrag kunnen letten. Om dit nu te kunnen herkennen zijn er de volgende items:
Om een indruk te krijgen over het actie nivo zou je de volgende vragen kunnen stellen:
Afhankelijk van het antwoord "ik ga .." (proactief) of "ik wil .." (reactief) kan dit een indruk geven. Dit tezamen met een actieve houding (proactief) of een rustige afwachtende houding (reactief) geeft dit een beter inzicht.
Door op het taalgebruik of de woorden te letten kun je eruit halen wat het actie nivo is.
Proactief
Proactieve personen zullen de uitspraak "Een goed begin is het halve werk" gebruiken. Ze gebruiken actieve werkwoorden en praten over doen, meteen beginnen. Het taalgruik is in duidelijke zinnen. Ze spreken over "ik ga ...", "ik doe ...". Zij klinken alsof ze in controle zijn over hun wereld.
Reactief
Reactieve personen gebruiken meer de passive werkwoorden en infinitieven (aan het + werkwoord). Gebruikte woorden zijn denken, overpeinzen, bestuderen, analyseren. Uitspraken die bij een reactief persoon horen zijn bjvoorbeeld "Bezint eer gij begint", "Niet overhaast te werk gaan"". Het taalgebruik is in lange ingewikkelde zinnen. Ze spreken over "ik wil ..."
Ook in het gedrag is er een verschil tussen een proactief en een reactief persoon.
Proactief
Proactieve personen zijn te herkennen aan bijvoorbeeld als ze zitten dat ze continue in beweging zijn en het draaien met het lichaam. Wanneer er iets gebeurd springen ze er meteen in zonder er bij na te denken wat de gevolgen zijn. Dit kan natuurlijk wel eens leiden tot overhaast genomen beslissingen waardoor er zaken over het hoofd worden gezien. Aan de andere kant staat wel dat er mee begonnen is.
Reactief
Reactieve mensen kunnen over lange periodes relatief stil zitten. Wanneer er iets gebeurd laten ze het iniatief aan een ander over en zullen ze de gevolgen eerst overdenken, veel vragen stellen en zullen dan de acties goed voorbereiden. Ze vinden ook "De wereld heeft controle over mij". Ans gevolg van dit zouden ze de actie we eens helemaal kunnen uitstellen om nog beter de zaken te kunnen analiseren/overdenken.
Om de communicatie naar personen met een pro of reactief actie nivo zo optimaal te laten velopen is het het beste om ook dezelfde pro of reactieve woorden te gebruiken als de ander. Andere pro reactieve mogelijkheden zijn:
Proactief
Hierbij zou je dit eens kunnen proberen
Reactief
Pro actief | Reactief |
Iniatief nemend, handelend, doen Energie zit in de spieren Er voor zorgend dat dingen gedaan worden Actief (niet vooraf "be"denkend) Doen zonder denken | Denkend, afwachtend,refelcterend Energie zit in het hoofd De tijd er voor nemen het te begrijpen Wacht op de dingen die gebeuren Denken zonder doen |
In een project zou je beide typen nodig hebben. De een om het aan te pakken en zorgen dat het kan gaan beginnen (project leider) en een om te bedenken wat er gedaan moet worden (architect)