Met het motivatie bron filter kunnen we twee extremen onderscheiden. Het interne en externe referentie kader. Personen die zelfstandig werken hebben vaak een intern referentie kader en weten van zichzelf wanneer iets goed is gedaan. Personen met een extern referentie kader zijn afhankelijk van anderen om te weten of iets goed is gedaan. Een extern referentie kader is handig bij bijvoorbeeld een kapster waar je liever niet hebt dat ze aan het eind van de knipbeurt zegt "Ik vind dat dit er goed uit ziet" maar liever vraagt of het goed is en daar de motivatie uit haalt.
Er zijn de volgende motivatie bronnen (referentie kaders) te herkennen.
Intern referentie kader
Personen met een intern referentie kader zijn gemotiveerd door interne normen en overtuigingen. Ze nemen zelf de beslissing of het goed of fout is en hechten minder waarden aan opmerkingen of commentaar van anderen. Ook behandelen ze instructies als informatie en nemen hun eigen beslissing daarop. Deze personen zijn vaak te vinden in een management rol of bij een eenmansbedrijf. In extremen gevallen zullen personen met een sterk intern referentie kader zelfs besluiten van iemand anders verwerpen ook al is dit een goed besluit
Intern referentie kader met externe controle
Personen met een intern referentie kader en een externe controle zullen alles zelf afwegen en controleren met externe informatie
Beide
Personen die in het midden zitten zullen zowel een intern als extern referentie kader gebruiken.
Extern referentie kader met Interne controle
Personen met een extern referentie kader zullen veel feedback vragen en dat checken met hun intern referentie kader.
Extern referentie kader
Personen met een extern referentie kader hebben heel veel behoefte aan bevestiging dat iets goed is en zullen daar ook om vragen. Ze hebben ook vaak ontzag voor autoriteit en zullen gemanaged moeten worden.
Om nu te herkennen wat de motivatie bron is zou je een paar specifieke vragen kunnen stellen of op het taalgebruik/gedrag kunnen letten. Om dit nu te kunnen herkennen zijn er de volgende items:
Gerelateerd aan de context zou je kunnen vragen:
Als deze vragen zijn bedoeld om er achter te komen of dat je het van binnen uit weet (intern referentie kader) of dat je anderen nodig hebt (extern referentie kader) om te weten dat je het goed doet.
Aan het taalgebruik kun je horen wat het referentiekader van die persoon is.
Intern referentie kader
Personen met een intern referentiekader gebruiken woorden in termen van:
Zeze personen spreken vaak vanuit de eerste persoon.
Extern referentie kader
Personen met een extern referentiekader gebruiken woorden in de trend van:
Ook aan het gedrag is de motivatie bron te herkennen
Intern referentie kader
Voor een persoon met een intern referentie kader is de eigen waarneming van belang en baseren hun beslissing hierop. Daardoor hebben ze moeite met het omgaan van commentaar van anderen of hechten daar weinig of geen waarde aan. Instructies worden gezien als informatie en beslissen zelf over wat, hoe en wanneer dat moet gebeuren. Naar hun mening gevraagd geven ze die zoals hun wereldbeeld is. Met deze personen is goed samen te werken wanneer hun ideeën matchen met jouw of het team idee.
Intern referentie kader met een externe check
Voor een persoon met een intern referentie kader met een externe check zal er ook nog een check plaatsvinden met de externe informatie. De gevormde mening kan hierdoor beïnvloed worden.
Beide
Deze personen hebben van beide richtingen wat en zullen hun motivatie bron baseren op zowel het interne alswel extern referentie kader.
Extern referentie kader met interne check
Een persoon met een extern referentie kader met interne check zal feedback nodig hebben om te kunnen beslissen maar zal dit staven met een interne check, waneer deze te afwijkend zijn zal de externe referentie de voorkeurs motivatie bron zijn.
Extern referentie kader
Personen met een extern referentie kader hebben continue feedback nodig om te weten of ze het goed doen. Deze personen nemen informatie als een instructie gebaseerd op een vrijblijvende opmerking over wat mogelijk is. Vaak zullen ze ook refereren aan wat anderen denken zeggen of doen.
Niet alleen is dit te horen maar ook je eigen taalgebruik kan de communicatie effectiever maken door het taal gebruik aan te passen aan de motivatiebron van degenen waar je mee wilt communiceren.
Intern referentie kader
Hierbij zou je kunnen denken aan:
Extern referentie kader
Uitspraken die de communicatie vergemakkelijken:
Intern referentie kader | Extern referentie kader |
Eigen criteria staan centraal Beslist zelf over wat te doen Behandeld instructies als informatie Moeite met mening van anderen te accepteren Evalueert op eigen bevindingen | Stelt criteria van anderen centraal Heeft anderen nodig om te beslissen Ziet informatie als een instructie Zeer open voor de mening van anderen Bouwt op andermans bevindingen |
Ook rollen zijn herkenbaar met de motivatie bron
Straaljager piloot (Interne referentie kader): Neemt besluiten op basis van zijn intern referentiekader en vraagt niet eerst of het goed is om de raket te ontwijken.
Dit geldt voor heel veel rollen zoals Chirurg (heb ik hier wel op de goede plaats gesneden), Brandweerman (zal ik dit eersts maar vragen ipv iets doen) Hoge militairen, CEO, enz
Kapper, Kok zijn meer rollen met een extern referentie kader en een interne check. Deze personen willen graag feedback over
Ook bij starters op de arbeidsmarkt zie je het externe referentie kader gebruikt worden door onzekerheids. Hierbij worden suggesties om zich te verbetern gezien als een "opdracht".